Familiewapen van Lennep �verKennemerland terug naar beginpagina Manpad,getekend door Anton Pieck, 1944

Geschiedenis

Het Huis
Het Park
Beheer
Bezichtiging
Nieuws
Adres/Contact

Foto's


Van boom tot boeijer

Zoals eerder gemeld (nieuwsitem nov. 2021) is van het vervangen van de oude eikenlaan op Huis te Manpad een historische film gemaakt.

Eén van de te vervangen eikenbomen is met de hand omgezaagd, en vervolgens vervoerd. Eerst met paard en mallejan naar de Leidsevaart. En vanaf daar werd de oude eikenboom per trekschuit naar de zaagmolen 'De Heesterboom' aan het Galgewater in Leiden gebracht. Door te 'bomen' en te 'jagen', net zoals het vervoer vroeger. De Leidsevaart (265 jaar geleden gegraven) was ooit van groot belang in het verkeer tussen Haarlem en Leiden. Daarna zijn de planken per trekschuit naar de scheepstimmerwerf 'Klaas Hennepoel' in Warmond vervoerd. De planken worden gebruikt voor de bouw van een historisch houten vaartuig, een boeijer. De film eindigt met het beeld van de tuinbaas van Huis te Manpad die tevreden de 88 jonge, nieuwe eikenbomen inspecteert. Deze eikenlaan kan weer 200 jaar mee.

De trailer van de film 'Van boom tot boeijer', gemaakt door Yuri van Koeveringe, is (klik hier) te zien.

Lees meer over de Houtzaagmolen De Heesterboom of over de Scheepstimmerwerf 'Klaas Hennepoel'.

december 2022




4 of 5 november
Binnenkijken in het Grote Huis!

Op vrijdag 4 en zaterdag 5 november is er een unieke openstelling van het Huis te Manpad!

Is normaliter alleen het park toegankelijk onder leiding van een gids, nu wordt u rondgeleid door een deel van het Grote Huis.
Aanmelding is helaas niet meer mogelijk. Beide dagen zijn volledig volgeboekt.

10 oktober 2022



Bloeiende perenbomen langs de hoge muur

De vele uren zon in de maand maart hebben de perenbomen dit jaar extra vroeg in bloei gezet. Een heel fraai gezicht zo'n hekwerk van bloeiend leifruit. En het is nog een hele kunst om de bloesem gelijk verdeeld te krijgen, van onder tot boven. Maar dat is de tuinbaas van Huis te Manpad inmiddels wel toevertrouwd.

29 maart 2022


exclosure

De reeën kunnen niet meer in de boomgaard komen
©foto: Wilma van den Heuvel
Buitengesloten

Vorig jaar was het op deze website al gemeld (zie item mei 2021): het grote aantal reeën op de buitenplaats geeft overlast. Niet in het Agterste Bosch of op de Wildbaan maar in de boomgaard. Die wordt veelvuldig door het ree bezocht.

Leifruit langs de Slangenmuur heeft als kenmerk dat de eerste takken laag beginnen. En als daar in het voorjaar verse blaadjes aan verschijnen, is dat voor een ree niet te versmaden. Ook de blaadjes van het zacht fruit zoals braam werden tot op reehoogte helemaal kaal gevreten.

Daar is dus de volgende oplossing voor gekozen: langs de openzijde richting De Hartenkamp is een hoog hek geplaatst. Is niet echt heel fraai, maar wel effectief.

23 maart 2022



Van dik hout zaagt men planken

De eerder deze winter gevelde eikenbomen (zie eerdere nieuwsitems) zijn geselecteerd en de mooiste stammen zijn verzaagd tot bruikbaar hout. Daarvoor is ter plaatse een mobiele zaaginstallatie gebruikt.

In het octant waren ter hoogte van de zichtas vier eikenbomen iets naar achteren geplaatst. Op de vrijgekomen ruimte stond in vorige eeuwen een bank, zodat de familie tijdens de wandeling even kon rusten en genieten van het park. Die bank is reeds lang geleden verdwenen (de imker van het Manpad, en webontwerper van deze website, houdt al dertig jaar zijn honingbijen in de boomgaard, maar kent alleen de verhalen over de bank).

Met delen van de nieuwe, fraai gezaagde, eikenhouten planken zal een nieuwe bank gemaakt worden. En die komt op de bedoelde plek.

De foto's zijn gemaakt door tuinbaas Bas van der Hengst.

19 maart 2022


Werk aan de winkel

Het is al eerder op deze website gemeld: waait het in Nederland, dan waait het op het vasteland in Kennemerland vaak het hardst. En de buitenplaats Huis te Manpad in Zuid-Kennemerland pakt daar dan ook een deel van mee. De storm Eunice van vrijdag 18 februari heeft behoorlijk huis gehouden. Enkele oude bomen hebben het niet overleefd.

Gelukkig staan de beelden (in 1734 gemaakt door Jan van Logteren) in de winterperiode goed ingepakt. Niet alleen ter bescherming van mogelijke vorst, maar dus ook tegen vallende takken. De foto's zijn gemaakt door tuinbaas Bas van der Hengst.

19 februari 2022


Eikenkap

Waarom hebben wij de eikenlaan in een keer vervangen en hebben we de bomen niet rustig nog ouder laten worden en gewacht tot ze vanzelf omvielen en nu op de opengevallen plaatsen nieuwe eiken geplant? Daar zijn drie redenen voor, in willekeurige volgorde:




Tekening A. Speelman 1741

  • Lanen op dit soort historische buitenplaatsen als Huis te Manpad werden vroeger meestal ook in een keer geveld en dan in een keer opnieuw ingeplant, zodat geen rommelig beeld ontstond van bomen van erg verschillende diktes en lengtes in de laan, wat afbreuk zou doen aan het laan effect; Dat is in dit geval temeer van belang omdat deze laan onderdeel was van het in 1741 ontworpen octant (zie plaatje) en daarom als zodanig herkenbaar moet blijven;
  • Door nu in een keer te vellen konden we bijna al het hout afvoeren, want nu had het zin om rijplaten in de lanen te leggen en de extra brug naar de Herenweg, sterk en breed genoeg voor de vrachtwagens met stammen. Daardoor kon het hout naar de zagerij waar er planken e.d. van gezaagd worden. Dat kan niet als er zo nu en dan een boom omvalt of geveld moet worden. De gevallen/gevelde boom moet dan ter plaatse klein gezaagd worden (want er zijn geen rijplaten en er is geen brug om de boom over af te voeren want is voor één boom ook wel erg duur), wat veel tijd kost en van de dan gezaagde plakken is vrijwel geen nuttig gebruik mogelijk, dan hoogstens als brandhout. Ook vroeger was het de bedoeling om zo hoogwaardig mogelijk gebruik van het hout te maken vanwege de hogere opbrengst. Lanen waren er niet alleen voor het mooi maar ook voor de opbrengst. Een bijkomend positief effect van het nuttig gebruik van het hout is dat daarmee de CO2, die de boom in de afgelopen 150 jaar heeft vastgelegd voor langere tijd in het hout vastgelegd blijft. Bij verbranden gaat het meteen weer de lucht in.
  • Als je de oude bomen laat staan tot ze vanzelf omvallen of velt vanwege gevaar voor de wandelaars, te midden van de nieuw geplante eiken op de opengevallen plaatsen, staan deze nieuwe bomen in de weg of krijgen de vallende boom over zich heen, waardoor je weer opnieuw moet beginnen en dat is zonde van de tijd en het geld. Dit zal vroeger ook een reden geweest zijn om de laan in een keer te vernieuwen;

Stukje mogelijke geschiedenis van de laan, die nu vervangen is

Uit het historisch onderzoek dat voor het nieuwe beheerplan is gedaan en het boek van Barbara Joustra kan opgemaakt worden dat hier in of kort na 1741 (het jaar van de tekening van het octant) waarschijnlijk de eerste eikenlaan geplant is door de weduwe Debora van der Meer-Elias die toen eigenaresse was. In 1853 overleed de toenmalige eigenaar David Jacob van Lennep en in december van dat jaar verschijnt een advertentie in de krant voor de verkoop van o.a. "buitengewoon zwaar eikenhout geschikt voor scheepsbouw" en in december 1854 nog eens. Waarschijnlijk zijn de laanbomen toen geveld en verkocht. In 1860 overlijdt zijn weduwe Anna Catharina van der Poll. In 1861 is Aernout van Lennep de nieuwe eigenaar en er is een kaartje van het Agterste bos, waarin de halve cirkel wel beplant is en de rechte laan in het midden niet. Daar zouden de in 1853 en 1854 verkochte bomen hebben kunnen staan, die nog niet herplant zijn. Dus de laan die nu geveld is zou na 1861 geplant zijn. De jaarringen moeten nog precies geteld worden. Waarschijnlijk is dit de dus de derde generatie eiken die op deze plek staat.

januari 2022
Bestuur Stichting Huis te Manpad



Drastische daling aantal broedvogels

Het aantal broedvogels op Huis te Manpad is drastisch gedaald. Dat is de conclusie die Peter de Jong en Tom van der Boomen trekken uit hun in 2020 gehouden vogelinventarisatie. De laatste vorige telling was uit 2008.

Er werden in 2020 35 soorten geteld, een afname van acht soorten ten opzichte van 2008. Maar de daling van de waargenomen aantallen is nog veel groter. Werden er in 2008 nog 51 territoria geteld van de winterkoning, nu slechts 14. De koolmees daalde van 31 naar 11 plekjes (er hingen in 2020 geen nestkastjes op Huis te Manpad).

In het verslag dat gepubliceerd werd in Fitis interviewen de samenstellers ook de tuinbazen van Huis te Manpad om de oorzaken te achterhalen. De komst van de boommarter is een mogelijke oorzaak. Overbegrazing van de kruid- en struiklaag door het grote aantal reeën, waardoor er weinige bescherming/beschutting is, is een mogelijke andere. Het verdwijnen van een bepaald biotoop (2010: pinetum in het noordoostelijke deel) kan de oorzaak zijn van de daling van het aantal kleine zangvogels.

Lees het complete verslag Vogelinventarisatie 2020 gemaakt door Peter de Jong en Tom van der Boomen, zoals gepubliceerd in De Fitis.

De sijs (foto op de Fitis-cover) is niet als broedvogel op Huis te Manpad waargenomen. De sijs komt in de wintermaanden incidenteel wel voor in het hakhoutstruweel (elzenbosjes).

9 januari 2022


De sijs (foto op de Fitis-cover, gemaakt door Frank Kremer).

Excursies
Het park van Huis te Manpad, Herenweg 9 te Heemstede is alleen in excursieverband te bezoeken. Van februari t/m 15 oktober is er iedere zaterdag om 10.00 uur een excursie. Van februari t/m mei is er ook op dinsdag om 14.00 uur een rondleiding. Op deze tijdstippen staat er bij de poort een gids klaar die de excursie-gangers meeneemt voor een boeiende wandeling.

Aanmelden is niet nodig en er worden geen kosten berekend. Het hoofdhuis en de overige woningen worden particulier bewoond en zijn dus niet te bezichtigen. Een groepsbezoek is ook buiten de openstellingstijden mogelijk, behalve op zondag. Spreek dit af met Iris de Graaff, telefoon 023-5475040. Voor overige informatie betreffende de openstelling of excursies kan men terecht bij excursiecoördinator Peter de Jong: 06-54392301 of peter-atalanta@hotmail.com.

januari 2022


Nieuws van 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2023

twitterverKennemerland.nl